Choć jest to sport mało rozpoznawalny oraz praktykowany w Polsce, to warto przyjrzeć się nieco bliżej dyscyplinie, która nadal bije rekordy popularności w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Zarobki zawodników przebijają te z najlepszych europejskich lig piłkarskich. Słów zatem kilka o reklamach, Super Bowl, reklamach, Halftime Show i reklamach.
Futbol amerykański a piłka nożna
Futbol amerykański mimo podobieństwa w nazwie, nie ma z piłką nożną nic wspólnego. Tym większe zakłopotanie może wywołać Super Bowl dla przeciętnego entuzjasty sportu.
Zaczynając od aspektów wizualnych, boiska do futbolu amerykańskiego i piłki nożnej nie różnią się rażąco, jeśli chodzi o wymiary. Z tego powodu na niektórych stadionach przeznaczonych do piłki nożnej rozgrywane są latem mecze towarzyskie futbolu amerykańskiego (np. Allianz Arena czy Tottenham Hotspur Stadium). Boisko w przypadku rozgrywek NFL jest węższe niż w piłce nożnej.
źródło: pixaby
Na murawie natomiast wyraźnie przedstawiony jest podział na jardy. 100 jardów (czyli 90 metrów) to wymiar boiska, jeśli chodzi stricte o pole do gry. Na dwóch końcach boiska mieszczą się strefy punktowe tj. pola, których przekroczenie przez zawodnika atakującego oznacza przyłożenie (touchdown).
Cele gry
Celem każdej drużyny jest zdobywanie jardów strony przeciwnej oraz obrona własnych. Jeżeli uda się zawodnikom dotrzeć na kraniec boiska do pola punktowego, po wykonaniu przyłożenia, drużyna atakująca otrzyma 6 punktów. Może ona zwiększyć wynik, wykonując kop na bramkę przeciwnika (+1pkt) lub próbując wykonać drugie przyłożenie (+2pkt). Jeśli drużyna nie może dostać się do pola punktowego (np. kilka razy z rzędu została zatrzymana przez przeciwnika na tym samym jardzie, kopacz próbuje trafić w bramkę z miejsca, w którym faza ataku się zakończyła (3pkt). Naturalnie, im mniej jardów zdobyto, tym trudniej będzie trafić w bramkę, ponieważ odległość będzie większa.
źródło: Pixaby
Po zakończeniu fazy atakującej zespołu A, do fazy atakującej przechodzi zespół B. I tak na przemian. Gra podzielona jest na cztery kwarty (po 15 minut każda). Jednakże żaden mecz futbolu amerykańskiego nie będzie trwał pełnych 60 minut. W futbolu amerykańskim za przewinienia w ofensywie lub defensywie odejmowany jest czas na ofensywne zagrania drużyny dokonującej przewinienia.
Fumble i goal line
Dwoma istotnymi pojęciami są fumble i goal line. Jeśli zawodnik drużyny A wypuści piłkę (fumble) w ofensywie, a zawodnik drużyny B ją złapie, automatycznie kończy się faza atakująca drużyny A. Z kolei goal line w futbolu amerykańskim to kwestia ustalenia, czy piłka przekroczyła linię pola punktowego czy nie. W sporcie tym rozumienie goal line jest dużo prostsze niż w piłce nożnej. W futbolu amerykańskim linia pola punktowego potraktowana jest jako wodospad. Wystarczy, że piłka lekko zostanie zamoczona (czyli dotknie linii), żeby przyznać przyłożenie.
Rugby a futbol amerykanki
W futbolu amerykańskim gra 11 zawodników (zarówno w fazie ataku, jak i obrony). W rugby zawodników drużyny na boisku jest na raz 15. Mecze rugby są dłuższe. Najważniejszą różnicą jest jednak gra piłką.
W rugby zawodnicy mogą sobie tę piłkę podawać. W futbolu amerykańskim w każdej grupie ataku i zdobycia jardów jest tylko jeden zawodnik przeznaczony do rzucenia piłki drugiemu zawodnikowi. Jest to tak zwany Quarterback, najważniejsza pozycja w futbolu amerykańskim. Zawodnik otrzymujący piłkę od QB musi biec przed siebie i zdobyć jak najwięcej jardów. Nie może podać już piłki nikomu innemu. Jeśli zostanie zatrzymany, następuje przygotowanie do kolejnej akcji i kolejny rzut Quarterbacka. Choć zasad w futbolu amerykańskim jest więcej, znajomość tych napisanych wyżej w pełni wystarcza, żeby rozumieć, co się dzieje na boisku.
Super Bowl LVII – Kansas City chiefs vs Philadelphia Eagles
W amerykańskich sportach mistrz wyznaczany jest inaczej niż w klasycznym formacie ligowym. Po sezonie zasadniczym następują play-offy. Z drabinki turniejowej wyróżniane są dwa najlepsze zespoły, które spotykają się w finale.
W tym roku zwycięzcą AFC (American Football Conference) zostało Kansas City Chiefs, a tryumfatorem NFC (National Football Conference) Philadelphia Eagles. Przed finałem dużo lepiej prezentowali się ci drudzy.
źródło: pixaby
Orły w finale konferencji (półfinał NFL) rozgromiły San Francisco 49ers 31 do 7. Tymczasem Kansas City awansowało kosztem Cincinatti Bengals ledwie trzema punktami przewagi. Obie drużyny podnosiły puchar w ciągu ostatnich 5 lat. Philadelphia lepiej prezentowała się w perspektywie sezonu zasadniczego i play-offs. Kansas ma natomiast w swoich szeregach obecnie najlepszego Quarterbacka NFL oraz najlepiej opłacanego sportowca w historii USA – Patricka Mahomesa. Naprzeciw niemu stanął QB Eagles, Jalen Hurts. Mahomes jeszcze przed SuperBowl został nagrodzony MVP sezonu.
Przebieg meczu
Już pierwsza kwarta pokazała, że to będzie wyjątkowy, a przede wszystkim wyrównany mecz. Po dwóch kwartach (czyli po połowie meczu) Eagles prowadzili 24 do 14. Faktycznie, bukmacherzy mimo podobnych kursów częściej wskazywali przed meczem na zwycięstwo drużyny z Filadelfii. Eagles zdobywali w poprzednich spotkaniach dużo więcej punktów, co zdawało się potwierdzać także w tym starciu. Druga połowa była jednak rewolucyjna i kolejny raz potwierdziła, że nieprzewidywalność to największa zaleta sportu.
Zawodnicy Super Bowl
Kansas City Chiefs nie tylko błyskawicznie odrobili straty, ale także wykorzystali największą słabość Orłów, jaką była niepewność. Zawodnicy Philadelphii często się gubili, wypuszczali piłkę z rąk.
Taki obraz gry postępował aż do samego końca. Chiefs wygrali Super Bowl wynikiem 38 do 35. Tym samym 57. Super Bowl stał się trzecim w historii, gdzie padło najwięcej punktów, bo aż 73 (najwyższy to 75).
Głównymi twórcami sukcesu Chiefs w tym meczu poza Mahomesem byli Travis Kelce, Kadarius Toney oraz Isiah Pacheco (ten sezon był jego debiutem w NFL). To druga wygrana Patricka Mahomesa w Super Bowl. Rekordzistą tytułów jest największa legenda NFL, czyli Tom Brady (puchar podnosił 7 razy).
Kontrowersje
Nie obyło się jednak bez kontrowersji. Dwie największe to: sędziowie (klasycznie w sportach zespołowych) oraz murawa. Jeśli chodzi o tych pierwszych, to kontrowersyjna okazała się decyzja pod koniec meczu o karze defensywnej dla Eagles. Kara ta pogrzebała jakiekolwiek szanse Orłów na walkę. Przy wyniku 38:35 na rozegranie pełnej akcji ofensywnej zostało im 8 sekund. Bez tej kary byłoby to 1.5 minuty. Co do trawy natomiast, była ona faktycznie w fatalnym stanie technicznym. T Wcześniej chwalono się, że na murawę do tego spotkania wydano 800 tysięcy dolarów. W rzeczywistości gracze obu drużyn często potykali się oraz ślizgali na boisku. Trawa nie wytrzymywała także próby czasu. Wraz z przebiegiem gry pojawiało się coraz więcej śladów użytkowania.
Halftime show
Paradoksalnie ważniejszym od samego meczu okazał się Halftime Show. Spotkanie Chiefs z Eagles oglądało 115 milionów widzów. Halftime Show 117 milionów. Po dwóch kwartach meczu tradycyjnie od wielu lat w przerwie odbywa się tak zwany Halftime Show, czyli specjalny koncert trwający około 15 minut. Występy orkiestry ewoluowały z czasem w widowiskowy performance z udziałem największych gwiazd branży muzycznej.
Halftime Show to wydarzenie specyficzne, inne od typowego koncertu, ponieważ czas na jego realizację to jedynie 15 minut. W związku z tym gwiazda dająca taki koncert prezentuje mix swoich najpopularniejszych kawałków w formie jednego, płynnego wykonania.
W tym roku w przerwie meczu wystąpiła Rihanna. Hype na ten event był w sieci ogromny, z racji tego, że „Riri” nie koncertowała od ostatnich 5 lat. Niewątpliwie była to jedna z przyczyn, dlaczego oglądalność Halftime Show w tym roku przebiła oglądalność meczu.
57. Super Bowl nie zawiódł zatem ani na polu sportowym, ani muzycznym. Choć nie zawsze tak było. Halftime Showw wykonaniu Maroon 5 z 2019 roku uznawany jest za najgorszy w historii! Najlepiej z kolei dali się zapamiętać: Prince w 2007 oraz Beyonce w 2013 roku.
Reklamy
W mediach społecznościowych często możemy natknąć się na wiele żartów w odniesieniu do futbolu amerykańskiego, że Super Bowl to jeden wielki blok reklamowy przerywany co jakiś czas meczem futbolu. Choć brzmi to kuriozalnie, nie ma w tym zdaniu wcale wiele przesady. Mecz futbolu amerykańskiego trwa cztery kwarty po 15 minut, czyli razem 60 minut. Natomiast czas antenowy na same reklamy przekroczył w tym roku 50 minut! Wynika to w dużej mierze z natury tego sportu.
Futbol amerykański nie jest sportem, w którym dynamika akcji nie jest taka, jak w piłce nożnej. Po zakończeniu każdej fazy ofensywnej następuje przerwa na przegrupowanie zawodników obu drużyn do kolejnej formacji oraz ustalenie taktyki w ustawieniu na kolejne zagranie. W tym czasie emitowane są reklamy. Tak wygląda to w każdym meczu, jednakże w Super Bowl reklamy są elementem składowym całego wydarzenia.
źródło: pixaby
Są to bowiem reklamy unikalne, które zostaną wyemitowane tylko jeden raz. Za 30 sekund reklamy puszczone w przerwie podczas Super Bowl należy zapłacić około 7 milionów dolarów.W spotach tych najczęściej grają znani aktorzy. Tematycznie reklamy nierzadko nawiązują do futbolu amerykańskiego. Pozostaje jednak pytanie, czy reklamy są warte tego, żeby były puszczane nawet tuż przed „rzutem monetą”, który wskazuje, która drużyna zacznie fazę ofensywną jako pierwsza.
Super Bowl to nie tylko święto sportu, to także święto Ameryki. Zawodnicy płaczący przy hymnie USA, odrzutowce malujące na niebie flagę Stanów Zjednoczonych, reklamy i maksymalna komercjalizacja. Bardziej amerykańsko się chyba nie da.